Celem projektu jest analiza fenomenu sakralności władzy, czyli szczególnej syntezy porządku religijnego i politycznego, który charakteryzował dzieje średniowiecznej Europy. Szczególnym problemem, który chciałbym rozwiązać, jest opisanie niedostrzeganej dotąd w literaturze nietypowej więzi, która łączyła władców z sakramentem Eucharystii.

 

Przedmiotem badań będzie kultura karolińskich i post-karolińskich władztw ze szczególnym uwzględnieniem kultury ottońsko-salickiej. Ścisłą chronologię pracy wyznaczać będzie królewska koronacja Henryka I z 919 roku oraz śmierć cesarza Henryka III w 1056 r., podczas rządów którego wysunięto już wątpliwości dotyczące sakralności chrześcijańskiej władzy. Aby właściwie zrozumieć tak wyodrębnioną epokę, niezbędne będzie jednak odwoływanie się do wcześniejszych, jak i późniejszych wydarzeń. Konieczne będzie zatem sięgnięcie po przykłady sakralizacji władzy karolińskiej, jak i postulaty reformatorów Kościoła z XI i XII wieku, którzy zakwestionowali fenomen sakralności władzy. 

 

W owym czasie cesarze oraz namaszczani królowie znajdowali się na szczycie politycznego porządku, podczas gdy sakrament Eucharystii, choć jeszcze nieopisywany za pomocą kategorii transsubstancjacji, uznawany był już za jedną z najwyraźniejszych form uobecnienia Boga na ziemi. Wydaje się wskazane, by na problem sakralności władzy spojrzeć z perspektywy apogeów porządku politycznego      i religijnego, co pozwoli na precyzyjne zdefiniowanie tego fenomenu, wskazanie jego istoty i uniknięcie formułowania ciekawych, lecz marginalnych spostrzeżeń na temat charakteru sakralności chrześcijańskiej władzy. Zasadnicze jest bowiem pytanie, co stanowi właściwy materiał dla analizy wskazanego tu fenomenu - sporadycznie dokonywane przez króla uzdrowienia; pogańskie reminiscencje tradycji dynastycznych obecne w narracjach; jednorazowy akt namaszczenia monarchy; retoryczne pozdrowienia władców zawarte w utworach poetyckich czy listach; możliwość administrowania Kościołem przez rządzących? W swoim projekcie przyjmuję, że jednym z bardziej właściwych sposobów analizy sakralności chrześcijańskiej władzy w okresie prowadzącym do sformułowania nauki o transsubstancjacji jest badanie liturgicznych prerogatyw królów i cesarzy, szczególnie w odniesieniu do wyróżnianego wówczas sakramentu Eucharystii. 

 

Wyniki projektu zostały zawarte w czterech częściach, związanych z typem analizowanych źródeł: