
Władza królewska i sakrament Eucharystii.
Studium o związkach religii i polityki w kulturze ottońsko-salickiej do połowy XI wieku.
W ostatnich latach nie tylko w kręgach kulturowych potencjalnie podatnych na idee teologii politycznych, ale także w obszarze oddziaływania kultury europejskiej można zaobserwować ożywienie fenomenu sakralności władzy. Podnoszona ostatnio idea „świętego państwa rosyjskiego“, które należy chronić za pomocą nuklearnego arsenału, czy akty przemocy podejmowane przez tzw. państwo islamskie są tego najjaskrawszym przykładem. Jednocześnie w zsekularyzowanym świecie cywilizacji Zachodu nieustannie toczy się debata na temat relacji między religią a polityką, racjonalnością wiary a racjonalnością świeckiego rozumu, przenikania się instytucji Kościoła hierarchicznego i państwa. Europejski sposób postrzegania tych zagadnień ma swoje źródło w epoce zgłębianej w tym projekcie, kiedy to po raz pierwszy podjęto próbę zakwestionowania naturalnego dla religii pierwotnych fenomenu sakralności władzy. Stąd wielu humanistów uznaje czas kultury ottońsko-salickiej i de facto wieńczący ją okres reformy gregoriańskiej za kluczowy dla cywilizacji europejskiej. Epoka ta nazywana jest pierwszą rewolucją europejską (R.I. Moore, The First Eurpean Revolution), „odczarowaniem świata“ (S. Weinfurter, Canossa) czy preludium do wieku sekularyzacji (Ch. Taylor, A Secular Age). Podjęcie badań nad sakralnością władzy w omawianym okresie jest zatem badaniem genezy współczesnego napięcia między porządkiem religijnym a politycznym.
mgr Paweł Figurski - kierownik projektu
zajmuje się teologią polityczną wczesnego i pełnego średniowiecza. Interesuje go sakralizacja monarszej władzy w kulturze politycznej Karolingów, Ottonów i Salijczyków, a także przemiany form związków religii i polityki, które były wynikiem tzw. reformy gregoriańskiej. Paweł Figurski jest kierownikiem grantu w ramach programu PRELUDIUM Narodowego Centrum Nauki, członkiem międzynarodowej grupy badawczej "Rex nunquam moritur", oraz studentem Collegium Invisibile. Wykształcenie odebrał na Uniwersytecie Warszawskim oraz WWU Münster. Odbywał staże i zagraniczne pobyty badawcze w Niemczech, Anglii, Francji, Włoszech i USA. W roku akademickim 2014/2015 jako Garstka Fellow pracował na Univeristy of Notre Dame.
prof. Roman Michałowski - opiekun naukowy
Ur. 1949, magisterium na UW, doktorat i habilitacji tamże w 1979 i 1990. Tytuł profesora 2006. Zatrudniony w IH UW od 1972 kolejno jako asystent stażysta, asystent, starszy asystent, adiunkt, profesor nadzwyczajny od 1994, profesor zwyczajny od 2008. Dyrektor Centre de Civilisation Polonaise na Uniwersytecie Paris IV i profesor Sorbony 1998-2001. Przewodniczący Rady Naukowej IHUW 2002-2008, kierownik Zakładu Historii Średniowiecznej od 2005. Zastępca Redaktora „Kwartalnika Historycznego”. Zainteresowania badawcze:Historia średniowieczna Polski i powszechna ze szczególnym uwzględnieniem historii religii i kultury.
Projekt został sfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC2011/03/N/HS3/00907:

Wydarzenia
KWIECIEŃ 4-5, 2014
Zmysły w kulturze średniowiecza
STYCZEŃ 27, 2012
Sakralność władzy w średniowieczu
Publikacje
LATO, 2015
Artykuł "Rex quasi episcopus:
A View on Sacral Kingship through the perspective of the Prayer for the Ruler in the Canon of the Mass" złożony do redakcji czasopisma Speculum.
LATO, 2015
Artykuł ""Das sakramentale Herrscherbild in der politischen Kultur des Frühmittelalters" złożony do redakcji czasopisma Frühmittelalterliche Studien.